Mimika – Co mówi nasza twarz?

Aby wykryć kłamstwo na podstawie obserwacji osoby ważne jest by łączyć wiedzę na temat gestów, mowy ciała z analizą mimiki i mikromimiki.

Czym jest mikromimika?

Mikromimika są to niewielke, ledwie zauważalne ruchy mięśni twarzy, które pojawiają się na twarzy mimowolnie sygnalizując jedną z podstawowych emocji jakimi są: strach, zdziwienie, radość, gniew, wstręt, pogarda, smutek.
P. Ekman dowiódł, że osoby prawdomówne wykonują więcej uśmiechów niż osoby kłamiące, zaś osoby kłamiące wykonują uśmiechy fałszywe – często asymetryczne, pojawiające się zbyt wcześnie lub zbyt późno, nieadekwatnie do emocji (prawdziwa emocja występuje zaledwie kilka sekund podczas gdy fałszywa może być okazywana w sposób sztuczny znacznie dłużej).
Oczywiście znajomość mimiki i mikromimiki daje nam nie tylko pełny obraz przeżywanych przez rozmówcę emocji, daje nam to także możliwość wykorzystania tych informacji w budowaniu przesłuchania/rozmowy/wywiadu.
Znając prawdziwe emocje często łączące się z opinią na usłyszaną rzecz możemy w odpowiedni sposób przewidzieć kolejne możliwe zachowania oraz je ubiec.

Po czym poznać prawdziwe emocje?

– Prawdziwy uśmiech można poznać po tym, że śmieją się także oczy. Jest to praca dwóch mięśni: zygomaticus major (mięsień jarzmowy większy), który ściąga kąciki ust do góry w kierunku kości policzkowej, oraz orbicularis oculi (mięsień okrężny oka), który podnosi policzek i zbiera skórę otaczającą oczodół, tworząc woreczki pod oczami i kurze łapki obok kącików oczu. Uśmiech fałszywy pojawiający się intencjonalnie, aby przekonać do odczuwanych pozytywnych emocji nie uruchamia mięśni orbicularis oculi. Taki fałszywy uśmiech może towarzyszyć także odczuwaniu bólu, smutku lub cierpienia.
Oprócz tego emocje uruchamiają inne mięśnie twarzy odpowiedzialne za inne emocje.
– Gniew sprawia, że zwężają się usta a brwi opadają. Kiedy brwi zostają podniesione oraz ściągnięte, do tego podniesiona zostanie górna powieka i napięta dolna powieka oznacza to strach. Smutek widoczny jest poprzez uniesione ku górze wewnętrzne kąciki brwi (niewiele osób potrafi to zrobić w sposób kontrolowany, wiec jest to miarodajny sygnał), pomiędzy brwiami pojawia się pionowa zmarszczka, wargi są rozciągnięte w poziomie, dolna jest też wypchnięta ku górze (może drżeć), kąciki ust opadają ku dołowi.
– Oznaką strachu są maksymalnie uniesione powieki ku górze (dolne powieki w tym samym czasie są napięte), brwi są uniesione i ściągnięte a wargi rozciągnięte w poziomie w stronę uszu, przy jednoczesnym cofnięciu podbródka.
– Smutek – wewnętrzne kąciki brwi ściągnięte i zmarszczone, oczy opadające ku dołowi, wargi wygięte ku dołowi (ruch mimiczny podobny do tego kiedy nie wierzymy we własne słowa)
– Wstręt – jego dwoma głównymi sygnałami są grymasy: marszczenie nosa i uniesienie górnej wargi
– Zaskoczenie – szczęka opada ku dołowi, brwi uniesione, oczy szeroko otworzone

Miejcie oczy szeroko otwarte na…prawdziwe i te udające prawdziwe…emocje na naszej twarzy 🙂